اخلاقیات سلوک عرفان یوگایی

عرفان یوگا[1]ی «پتنجلی» در هند، همچون سایر روش‌های عرفانی، در مرحلۀ مقدماتی سیر و سلوک زاهدانه، از اخلاقیات و شریعت هندی و قوانین اخلاقی «مَنو»[2] بهره گرفته است. در مکتب یوگا، هشت مرحله سلوک عرفانی وجود دارد که دو مرحلۀ اول آن، عمدتاً به سلوک اخلاقی و اعمال و عبادات هندی برای رسیدن به مراقبه و رهایی یوگایی مربوط است. هر یک از این دو مرحله، مشتمل بر پنج مورد و مجموعاً ده قاعدۀ اخلاقی و عبادی است. «اهیمسا»[3] (نیازردن) یکی از اصول مشترک تمام ادیان و مکاتب فلسفی هندی، در سلوک یوگایی، محور تمام اخلاقیات محسوب می‌شود. در واقع، کسی که در اهیمسا کامل شود، در اخلاق به کمال رسیده است و می‌تواند به مراتب بعدی سلوک گام نهد؛ مراتبی که فراتر از اخلاقیات و امور ذهنی است. این مقاله، دربارۀ اخلاق هندی و یوگایی با توجه به دو مرحلۀ نخستین از مراحل هشت‌گانۀ سلوک عرفان یوگایی، به بحث می‌پردازد.     [1]. اصطلاح یُگه یا یوگا به معنای یوغ زدن و تمرکز بر یک نقطه و مراقبه است و ما به دلیل نبود رسم‌الخط واحد در زبان فارسی، برخی اصطلاحات مثل «یوگا» را به شکل مشهور و رایج آن نوشته‌ایم، در صورتی که «یُگه» صحیح‌تر است. [2]. «patanjali» مؤسس مکتب یوگا در قرن دوم میلادی و نویسندۀ متون کلاسیک «یوگاسوتره‌ها» بوده است. [3]. Ahimsa.